In België wordt een bouwovertreding doorgaans vastgesteld door de plaatselijke overheid, met name de dienst stedenbouw en ruimtelijke ordening. In dit artikel overlopen we de stappen en processen die gewoonlijk worden gevolgd om een bouwovertreding te identificeren en vast te stellen.
Het vaststellen van een bouwovertreding kan op verschillende manieren
1. Kennisgeving van derden
Een bouwovertreding kan aan het licht komen door een klacht van een derde partij, zoals een buur, een voorbijganger, of een belanghebbende. Zij kunnen de plaatselijke overheid op de hoogte stellen van vermoedelijke overtredingen.
2. Controle en inspectie
De dienst stedenbouw voert regelmatig inspecties uit om te controleren of bouwprojecten in overeenstemming zijn met de geldende vergunningen en voorschriften. Dit kan ook gebeuren als reactie op een klacht.
3. Bouwaanvragen en vergunningen
De dienst stedenbouw houdt toezicht op de bouwaanvragen en vergunningen. Als er tijdens de bouw afwijkingen optreden ten opzichte van de verleende vergunning, kan dit leiden tot een vaststelling van een bouwovertreding.
4. Openbare aankondigingen
In sommige gevallen moeten bouwprojecten openbaar worden aangekondigd. Als dit niet correct gebeurt of als er afwijkingen zijn, kan dit leiden tot een onderzoek naar mogelijke overtredingen.
5. Informatie uit satellietbeelden
Moderne technologieën, zoals satellietbeelden en luchtfotografie, worden soms gebruikt om veranderingen in het landschap op te sporen. Hierdoor kunnen niet-gemelde bouwwerken aan het licht komen.
6. Melding van de (ver)bouwer of eigenaar
In sommige gevallen melden bouwers of eigenaars zelf een fout of afwijking aan de plaatselijke overheid en vragen zij om begeleiding om de situatie te regulariseren.
7. Bouwovertredingrapportage
Zodra een mogelijke bouwovertreding wordt vastgesteld, stelt de dienst stedenbouw een rapport op waarin de aard en omvang van de overtreding worden gedocumenteerd. Dit rapport kan als basis dienen voor verdere acties.
Wat gebeurt er na de vaststelling van de bouwovertreding?
Na de vaststelling van een bouwovertreding zal de plaatselijke overheid contact opnemen met de eigenaar van het betrokken pand en hem/haar op de hoogte stellen van de overtreding. Dit kan leiden tot juridische stappen om de situatie te corrigeren, zoals het opleggen van boetes, het opleggen van dwangsommen, het eisen van regularisatie, of in sommige gevallen, gerechtelijke vervolging. (Lees hier meer over boetes bij een bouwovertreding)
Boetes vermijden na vaststelling van een bouwovertreding
Wanneer een bouwovertreding wordt geïdentificeerd, biedt het regularisatieproces de eigenaar de mogelijkheid om de situatie in overeenstemming te brengen met de geldende bouwvoorschriften en vergunningen. Door de nodige correcties aan te brengen en eventuele ontbrekende vergunningen te verkrijgen, kan men voorkomen dat boetes worden opgelegd. Het tijdig nemen van deze maatregelen kan aanzienlijke financiële en juridische complicaties voorkomen.